World Orchestra for Peace / Światowa Orkiestra dla Pokoju – koncert w 70. rocznicę wybuchu II wojny światowej
Kraków, kościół św. św. Piotra i Pawła, 1 września 2009
Z nadzwyczajnym koncertem wystąpi w Krakowie międzynarodowa orkiestra nazywana Ambasadorem Pokoju. Występ orkiestry pod dyrekcją V. Gergieva będzie transmitowany na telebimach umieszczonych na Rynku Głównym. Podczas koncertu zagra grupa najwybitniejszych muzyków z ponad 70 wiodących orkiestr z 40 krajów świata. W kościele św. św. Piotra i Pawła zabrzmi Symfonia nr 5 cis-moll Gustava Mahlera i specjalnie skomponowane na tę okazję Preludium dla Pokoju Krzysztofa Pendereckiego.
Organizatorzy: Urząd Miasta Krakowa, Krakowskie Biuro Festiwalowe
Partnerzy: Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, Narodowe Centrum Kultury, Województwo Małopolskie
Projekt realizowany przy współpracy z Małopolskim Instytutem Kultury.
Dlaczego „warto pamiętać” i jaka jest rola animatora lub twórcy w budowaniu działań opartych o pamięć i dziedzictwo?
1 września 2009 roku w kościele św. Piotra i Pawła wystąpiła, z pierwszym i jedynym koncertem w Polsce (a zaledwie 14 w historii) The World Orchestra for Peace – wielonarodowa, wielowyznaniowa i wielorasowa grupa najwybitniejszych muzyków z ponad 70 wiodących orkiestr z 40 krajów świata. Program „Warto Pamiętać” okazał się właściwym kontekstem dla, organizowanego przez Krakowskie Biuro Festiwalowe, nadzwyczajnego koncertu. Wpisywał wybitne wydarzenie artystyczne w kontekst obchodów rozciągniętych w czasie, promowanych jako program budowania nowoczesnych postaw patriotycznych w odniesieniu do niezbywalnych kategorii pamięci i odpowiedzialności. Dzięki włączeniu koncertu do wydarzeń regionalnych jasne stawało się także odniesienie rocznicy do jej kontekstu europejskiego i pokazanie, w jaki sposób region buduje własną pamięć przeszłości.
O to, by zaprosić ten legendarny zespół do Polski zabiegaliśmy od kilku lat kierowani przekonaniem, że orkiestra, której programem jest promowanie idei pokoju poprzez muzykę, jest najlepszym przykładem budowania na pamięci tragicznych wydarzeń przesłania ludzkiej solidarności i tolerancji. Z wdzięcznością przyjmujemy fakt, że koncert, który w swoich założeniach nie znajduje precedensu w historii polskich wykonań rocznicowych i który był jednym z najważniejszych międzynarodowych projektów upamiętniających 70. rocznicę wybuchu II. wojny światowej oraz 20. rocznicę odzyskania niepodległości i upadku komunizmu w Europie Środkowej, został wpisany w oficjalne kalendarium wydarzeń Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, Narodowego Centrum Kultury i Małopolskiego Instytutu Kultury. WOFP wystąpiła pod dyrekcją jednego z najwybitniejszych współcześnie żyjących dyrygentów Valery’ego Gergieva. W repertuarze znalazły się dzieła kompozytorów promujących ideę pokoju: 5. Symfonia Gustava Mahlera nazywana „Orędziem miłości w nieczułych czasach” oraz nadzwyczajne i niecodzienne prapremierowe wykonanie Preludium dla Pokoju, które specjalnie na tę okazję skomponował Krzysztof Penderecki, będące nawiązaniem do słynnej Fanfary napisanej dla Europejskiego Centrum Solidarności.
Jaka jest rola animatora takich wydarzeń w kontekście bolesnych doświadczeń historii? Doświadczenie wojny wymaga ciągłego przypominania, upamiętniania, a także powinno służyć ustawicznej przestrodze. W tym sensie idea światowego pokoju musi być nie tyle filozofią polityczną, ale zbiorowym obowiązkiem twórców, obywateli, polityków, przywódców, ale i promotorów kultury. W tym sensie na instytucjach kultury spoczywa ogromna odpowiedzialność za godne mówienie o przeszłości i wykorzystywanie rocznic narodowych do budowania szerokiej refleksji nad przyczynami i skutkami wojny. więcej »
„Hydra stugłowa”, „dzika bestia”, a nawet „mordercy” – w komentatorach (a często są nimi opisujący je dyrygenci) zespoły orkiestrowe potrafią wyzwolić zaskakującą inwencję. Orkiestra symfoniczna faktycznie jest organizmem niezwykłym. Kilkadziesiąt albo więcej osób, najróżniejszych, młodych i starszych, gwałtownych i flegmatycznych, wesołków i ponuraków, wierzących w swe powołanie lub wierzących jedynie w swe kontrakty, często pochodzących z różnych krajów i z całkiem odmiennym bagażem doświadczeń, musi podporządkować się jednej idei – idei muzyki, jaką ma w sobie dyrygent. Dla jednych jest to spełnienie, dla innych – frustracja. Nic co ludzkie nie jest orkiestrze obce.
Dyrygent to również ognisko potencjalnie zapalne. Jego zadaniem jest iście magnetyczne przekonanie do własnej wizji, przekonanie tej – właśnie! – hydry stugłowej, której wszystkie oczy patrzą wprawdzie w tym samym kierunku, ale każda para inaczej, pod innym kątem. Dokonać zaś tego musi z autorytetem i precyzją, by nie było miejsca na wątpliwości, by każdy muzyk wiedział „jak” i „dlaczego”, i by to zrozumienie całego dzieła mogło następnie zostać przekazane publiczności. Wszystko to zaś w ciągu ledwie paru godzin prób. więcej »
1 września 2009 r. o godzinie 19.00 w kościele pw. św. św. Piotra i Pawła odbył się koncert Światowej Orkiestry dla Pokoju pod dyrekcją Maestro Valery’ego Gergieva, wieńczący krakowskie uroczystości upamiętniające 70. rocznicę wybuchu II wojny światowej.
Wśród uczestników niezwykłego koncertu była wdowa po pierwszym dyrygencie Orkiestry, Lady Solti, dyrektor Orkiestry Charles Kaye, Maestro Krzysztof Penderecki, prezydent Jacek Majchrowski, marszałek Województwa Małopolskiego Leszek Zegzda oraz wielu znakomitych, również zagranicznych, gości. Znaleźli się w tym gronie odznaczeni przez prezydenta Jacka Majchrowskiego Bohaterowie Września. Spośród hierarchów Kościoła przybyli arcybiskup Stanisław Dziwisz oraz kardynał Franciszek Macharski. Spotkanie transmitowane na żywo przez telewizję TVP2, Program 2 Polskiego Radia oraz platformę cyfrową CNN poprowadziła Grażyna Torbicka.
Jeszcze przed koncertem zebrani uczcili pamięć poległych minutą ciszy, po czym w skupieniu wysłuchali światowego prawykonania Preludium dla Pokoju Krzysztofa Pendereckiego. Utwór odebrano bardzo entuzjastycznie. Następnie Orkiestra odegrała wprawiającą w zachwyt V Symfonię cis-moll „Orędzie miłości w nieczułych czasach” Gustava Mahlera.
Na Rynku Głównym transmitowano na żywo cały koncert. Dynamicznie kręcone ujęcia Orkiestry przeplatały się z panoramicznymi fotografiami Krakowa, widokiem na kościół pw. św. św. Piotra i Pawła i ulicę Grodzką oraz fotografiami archiwalnymi z września 1939.
Wczoraj o godz. 12.00 w Urzędzie Miasta Krakowa odbyła się konferencja prasowa poprzedzająca czternasty w historii i pierwszy w Polsce koncert World Orchestra for Peace. O tym, jak podniosłym wydarzeniem dla Krakowa jest występ Orkiestry zapewniał prezydent Jacek Majchrowski.
To wydarzenie wyjątkowe, czekaliśmy na nie z niecierpliwością: po raz pierwszy w Polsce zagra Światowa Orkiestra dla Pokoju, zrzeszająca ludzi o różnych poglądach, różnych ras i wyznań. Pokazuje to ideę Orkiestry, że niezależnie od tych wszystkich różnic można wspólnie działać na rzecz pokoju.
Prezydent podkreślił też, że Kraków, jako miasto, które zawsze było wielokulturowe, jest jak najbardziej stosownym miejscem dla takiego wydarzenia.
Słynny dyrygent Valery Gergiev również zaznaczył, że Kraków położony w samym sercu Europy to bardzo dobre miejsce na uczczenie pamięci wydarzeń sprzed 70 lat poprzez występ Orkiestry. Podkreślił, że ze wspomnianej przez prezydenta Majchrowskiego różnorodności rasowej, narodowej i religijnej muzyków Orkiestra czerpie swoją siłę i dzięki niej jeszcze mocniej zabrzmi zaintonowane w 1995 r. przez Sir Georga Soltiego przesłanie dla pokoju.
Krzysztof Penderecki, którego Preludium dla pokoju zostanie dziś premierowo odegrane, nie chciał komentować swego utworu przed jego pierwszym wykonaniem. Powiedział natomiast:
Jestem bardzo szczęśliwy, że jeden z największych dyrygentów naszych czasów będzie pierwszym wykonawcą mojego utworu.
Jak zapewniał dyrektor Orkiestry Charles Kaye, to, czym jest Orkiestra wszyscy dopiero poczują w trakcie koncertu. Przypomniał też o transmisji na platformie cyfrowej CNN, która umożliwi ludziom z całego świata obejrzenie koncertu w internecie.
Wydarzenie będzie jednocześnie pokazywane na telebimie umieszczonym na Rynku Głównym, przy Wieży Ratuszowej, oraz transmitowane przez TVP 2 oraz Platformę Cyfrową CNN o godzinie 19:00.
Bezpłatne zaproszenia do sektora siedzącego, znajdującego się przed telebimem na Rynku Głównym, będą dostępne do odbioru w trzech Punktach Informacji Miejskiej: w Pawilonie Wyspiańskiego, w Wieży Ratuszowej oraz przy ul. św. Jana 2 od dnia 17 sierpnia 2009 r.
Koncert rozpocznie się o godzinie 18.30. Wejście do sektora siedzącego na Rynku Głównym o godzinie 18.00.
W kościele św. Piotra i Pawła w Krakowie zabrzmi Symfonia nr 5 cis-mollGustava Mahlera oraz specjalnie na tę okazję skomponowane dzieło Krzysztofa PendereckiegoPreludium dla Pokoju, będące nawiązaniem do słynnej Fanfary napisanej dla Europejskiego Centrum Solidarności.
