Ratownicy, górale, spiskowcy, ludzie pogranicza – 100 lat TOPR

Historia Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowania Ratunkowego to ciekawa opowieść o Polsce wolnej, niezależnej, potrafiącej żyć, bawić się i tworzyć. TOPR jest również ważną częścią kultury polskich gór. Legenda Tatr, służba dla ratowania życia, natura i przyroda jako źródło wyjątkowej kultury, melting pot górali i intelektualistów. Te czynniki ukształtowały obraz służby górskiej. Warto pamiętać o tej rocznicy i o tym wyjątkowym środowisku ludzi związanych z górami.

1. Mariusz Zaruski, pierwszy naczelnik TOPR był żeglarzem, narciarzem, alpinistą, fotografikiem, malarzem i polskim generałem walczącym w Legionach i wojnie polsko-bolszewickiej.
2. Józef Oppenheim – kolejny naczelnik, był w młodości socjalistą, uciekinierem politycznym z rosyjskiego więzienia, taternikiem, fotografikiem, zbiegiem w czasie II wojny światowej z powodu żydowskich korzeni, a wkrótce po wojnie ofiarą niewyjaśnionego zabójstwa, o którym ćśśś… na Podhalu.
3. Michał Jagiełło, naczelnik TOPR w latach 1972-74, jest przewodnikiem tatrzańskim, publicystą, pisarzem, był kierownikiem Wydziału Kultury KC PZPR, w latach 80-tych blisko związany z opozycją demokratyczną, pisarz „drugiego obiegu”, po 89 był wiceministrem kultury i sztuki oraz dyrektorem Biblioteki Narodowej.

Te trzy postacie to przykłady splotu dziejów tego środowiska ludzi z polską historią i pamięcią. Nie należy też zapominać o ich głównej działalności, czyli ratowaniu życia w Tatrach, o czym pięknie opowiada książka Jagiełły „Wołanie w górach”. W tym roku TOPR obchodzi 100. rocznicę powstania. Dla jej uczczenia powstał specjalny program rocznicowy. A wszystko zaczęło się od „urwanego śladu” nart Mieczysława Karłowicza w 1909 roku.

Warto przeczytać „Sto lat akcji” w Tygodniku Powszechnym oraz obejrzeć film pt. „Błękitny krzyż” Andrzeja Munka.

(pk)

Inne wydarzenia rocznicowe

Tagi: Małopolska, Mariusz Zaruski, Tatry, Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe, TOPR, Zakopane