Ogłoszony we wrześniu 2009 r. przez Muzeum Miejskie w Wadowicach konkurs historyczno – plastyczny pt. „Moje przeżycia wojenne” został rozstrzygnięty.
Konkurs zorganizowaliśmy dla uczniów szkół podstawowych i gimnazjów w ramach projektu Blogi’39. Śladami historii ze szkolnych zeszytów. Naszym zamierzeniem było nakłonienie młodych Wadowiczan do zilustrowania wojennych przeżyć ich rówieśników sprzed siedemdziesięciu lat. Każdy uczestnik miał do dyspozycji 10 wypracowań, spośród których wybierał jedno i ilustrował jego fragment.
Konkurs cieszył się dużym powodzeniem – nadesłano 55 prac plastycznych z różnych szkół powiatu wadowickiego, ilustrujących wybrane wspomnienia wadowickich gimnazjalistów z października 1939 r.
Prace oceniała w dniu 23 października 2009 roku komisja w składzie:
Elżbieta Kuźnar – artystka plastyczka z Krakowa,
Agnieszka Matuła – artystka plastyczka z Wadowic,
Aneta Stuglik – artystka plastyczka z Andrychowa.
Komisja po obejrzeniu prac 55 uczestników postanowiła przyznać trzy pierwsze miejsca i jedno wyróżnienie, które będą nagrodzone i opublikowane w wydanych wkrótce wspomnieniach wojennych. Ponadto komisja wyróżniła 7 prac, które również zostaną opublikowane.
11 października 2009 r. o godzinie 19.00, w Wadowickim Centrum Kultury im. Marcina Wadowity przy ul. Teatralnej 1, aktorzy Piwnicy św. Norberta wraz z tancerzami Baletu Dworskiego „Cracovia Danza” odegrają spektakl teatralny pt. „Krakus”. Spektakl dedykowany pamięci Jana Pawła II zostanie wystawiony, by uczcić 30. rocznicę I pielgrzymki Ojca Świętego do Ojczyzny.
Zapraszamy do obejrzenia zdjęć z poprzednich edycji spektaklu.
Oferta skierowana jest przede wszystkim do szkół podstawowych i gimnazjów. Do uczniów szkół podstawowych kierujemy warsztaty „Życie w okupowanych Wadowicach”, dla gimnazjalistów oferujemy planszową grę turowo – zadaniową „Wadowice’39 – Exodus”. W obu przypadkach zależało nam na przybliżeniu historii Września 1939 r., opowiedzianej w wypracowaniach „Moje wspomnienia wojenne”, a także przybliżeniu sytuacji ludności w okresie hitlerowskiej okupacji.
22 września mieliśmy możliwość przeprowadzenia po raz pierwszy warsztatów z wykorzystaniem historycznej gry planszowej „Wadowice’39 – Exodus”. Podobnie jak w przypadku warsztatów „Życie w okupowanych Wadowicach” zajęcia rozpoczynają się od oprowadzenia grupy po ekspozycji „Wadowice Karola Wojtyły”. Przed rozpoczęciem gry prowadzący przedstawia sytuację w Wadowicach po 1 września 1939 r. oraz atmosferę panującą w mieście. więcej »
1 września 2009 r. na wadowickim rynku miała miejsce akcja happeningowa, upamiętniająca 70 rocznicę wybuchu II wojny światowej. Na płycie rynku ustawiona została instalacja przestrzenna zawierająca fragmenty wypracowań uczniów wadowickiego liceum i gimnazjum, powstałych w październiku 1939 r., w ostatnich tygodniach funkcjonowania szkoły przed zamknięciem jej przez hitlerowskiego okupanta. Cytatom towarzyszyła wadowicka lista ofiar Września – na tablicy liczącej blisko 200 nazwisk poległych wojskowych i cywilów zostawiliśmy wolne miejsce, dając tym samym Wadowiczanom możliwość dopisania kolejnych, nie uwzględnionych na liście ofiar.
Konstrukcję umieszczoną w centralnym punkcie rynku dopełniała multimedialna prezentacja, przedstawiająca współczesne konflikty wojenne. Przypomnieliśmy o wojnie koreańskiej, wietnamskiej, iracko – irańskiej, czeczeńskiej, somalijskiej, interwencji radzieckiej w Afganistanie, konfliktach arabsko – izraelskich, wojnach w byłej Jugosławii oraz o krwawych konfliktach etnicznych w Afryce. Naszym zamiarem było przede wszystkim zwrócenie uwagi na fakt, że powojenny świat nie wyciągnął właściwych wniosków ze straszliwej wojny.
Instalacji przestrzennej towarzyszyły dwa słupy ogłoszeniowe z reprintami plakatów i obwieszczeń z sierpnia i września 1939 r. Chcąc wzbudzić jeszcze większe zainteresowanie naszą akcją wśród mieszkańców Wadowic, zaprezentowaliśmy archiwalne nagrania ze zbiorów Polskiego Radia. Z głośników, umieszczonych w budynku Urzędu Miasta, słychać było:
komunikat specjalny nagrany 29 sierpnia 1939 r. przez Józefa Małgorzewskiego,
pierwszy komunikat o rozpoczęciu działań wojennych przez Niemców (Zbigniewa Świętochowskiego),
orędzie prezydenta Ignacego Mościckiego (odczytane przez Jerzego Szmidta w czterdziestą rocznicę wybuchu II wojny światowej 1 września 1979 r.),
komunikat o nalocie bombowym (wrzesień 1939 r.),
dźwięki nadlatujących samolotów, eksplozji bomb i dział przeciwlotniczych.
W czasie pierwszej prezentacji nagrań (o godz. 9.50) miało miejsce nieoczekiwane wydarzenie – gdy po komunikacie o nalocie z głośników słychać było huk spadających bomb nad rynkiem pojawiła się cywilna awionetka! Wszystkie osoby przebywające wówczas na rynku miały możliwość przekonać się osobiście o grozie tamtych wydarzeń.
Pracownicy Muzeum Miejskiego rozdawali przechodniom reprinty karty mobilizacyjnej z 1939 r. a wolontariuszki z Liceum Ogólnokształcącego, spadkobiercy autorów wojennych wspomnień, zbierali relacje o II wojnie światowej. Całość działań rocznicowych dopełniły tablice ustawione w różnych częściach miasta oraz okolicznych miejscowości (Choczni, Andrychowa i Kleczy). Znalazły się na nich fragmenty wspomnień odnoszące się do miejsc, których opisy dotyczą.
Muzeum Miejskie w Wadowicach zaprasza również do korzystania z konspektu lekcji historii powstałego z wykorzystaniem wspomnień wadowickich gimnazjalistów. Materiały znajdują się na stronie muzeum.
Zaczęliśmy na galop pakować wszystko na wóz. W niespełna godzinę dom nasz wyglądał nie do poznania. Z płaczem opuściłem rodzinne miejsce. Miejsce teraz zająłem w wozie przy dyszlu (konia nie było). Ciężko było ruszyć z miejsca, ale z pomocą bożą ruszyliśmy w nieznane. Ciężka i żmudna to była wędrówka. ledwie ujechaliśmy 3 km – słyszymy „nalot”…
Na wadowickim rynku we wtorek 1 września można było poczuć grozę pierwszych godzin i dni wojny. Wadowickie Centrum Kultury w ramach projektu „Blogi 39” przygotowało happening historyczny w oparciu o wspomnienia młodzieży wadowickiej z września 39 zapisane tuż po tych wydarzeniach (więcej o wspomnieniach można przeczytać tutaj) . Na środku rynku ustawiona została specjalna ekspozycja w fragmentami wspomnień oraz listą poległych Wadowiczan w okresie II wojny światowej. Dochodząc do niej przechodziło się koło miejskich słupów ogłoszeniowych z plakatami, obwieszczeniami i zarządzeniami wojennymi w okresu kampanii wrześniowej, a co godzinę z głośników ustawionych na Rynku płynął dźwięk radia polskiego z oryginalnymi komunikatami wojskowymi z pierwszych dni wojny. Kto chciał wypełniał kartę mobilizacyjną – tą samą, z którą do swoich jednostek udawali się obrońcy Polski we wrześniu 39 roku. Ważną częścią happeningu było również zbieranie relacji świadków, którzy prezentowane wspomnienia mogli odnieść do swoich własnych doświadczeń z tego okresu. Okazało się, że 70-letnie wspomnienia z zeszytów szkolnych są wciąż obecne.
Dziwne uczucie towarzyszyło mi – przyglądającemu się rynkowi – kiedy słuchając komunikatów radiowych, huku bomb i widząc pojedynczych ludzi zaczytanych we wspomnieniach, widziałem też tłum ludzi w normalne, piękne wrześniowe popołudnie – zajętych sobą.
