26 września, w przeddzień 70. rocznicy powstania Polskiego Państwa Podziemnego, w Sali Obrad Rady Miasta Krakowa odbyło się uroczyste spotkanie kombatantów.
Po odśpiewaniu przez zebranych hymnu państwowego pod przewodnictwem Chóru Cecyliańskiego, prezydent Krakowa Jacek Majchrowski zaznaczył, jak ważna jest pamięć o polskim Podziemiu i przypomniał o powojennych zasługach żołnierzy.
Hołd weteranom oddał w przesłanym liście wicemarszałek Województwa Małopolskiego Roman Ciepiela. Podkreślił on wyjątkowość Polskiego Państwa Podziemnego, które było jedyną w okupowanej Europie strukturą państwową i zapewnił też o otwartości Województwa na problemy kombatantów.
Wspólną modlitwę poprowadził biskup Albin Małysiak, kapelan organizacji kombatanckich, odznaczony tytułem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata. Wspominał, jak niemal 70 lat temu modlił się z partyzantami w lesie. „Tak jak ci nasi walczyli o Polskę – tak my dzisiaj musimy o nią walczyć” – mówił. Obowiązek wobec żołnierzy Polskiego Państwa Podziemnego nakazuje Polakom zgodę, a także włączanie się w życie polityczne. „Jesteśmy narodem zdolnym” – przekonywał, wzywając nie tylko do czynnego, ale i biernego udziału w wyborach.
„Dziękuję za to, że byliście i za to, że jesteście. Wojsko Polskie ma do czego nawiązywać” – tak zwracał się do kombatantów minister obrony Bogdan Klich. Podkreślił, że bez wyjątkowej generacji Polski Podziemnej, której jesteśmy spadkobiercami i dłużnikami, nie byłoby pokolenia „Solidarności” i roku 1989.
W krótkim referacie prof. dr hab. Stanisław Grodziski dowiódł, iż otoczona złą sławą i dezawuowana konstytucja kwietniowa spełniła swoją rolę dziejową, zapewniając ciągłość polskich władz państwowych podczas wojny. Następnie wykład o Polskim Państwie Podziemnym wygłosił dr Andrzej K. Kunert. Uroczystość zamknęły pieśni w wykonaniu Chóru, wśród członków którego znajdowali się również i kombatanci.
Tekst wystąpienia Ministra Obrony Narodowej Bogdana Klicha, list Wicemarszałka Województwa Małopolskiego Romana Ciepieli oraz galerię zdjęć ze spotkania znaleźć można na stronie Muzeum Armii Krajowej.
Uczestnicy projektu są osobami związanymi z Podgórzem – są lub byli jego mieszkańcami, spędzili tu pewien okres swojego życia lub z Podgórzem związali swoje życie zawodowe. Los rozproszył naszych bohaterów.
Jedna z relacji to opowieść Ryszarda Horowitza – światowej sławy fotografika mieszkającego obecnie w Stanach Zjednoczonych, który jako małe dziecko trafił wraz z rodziną do Podgórza, gdzie mieściło się wówczas krakowskiego getto.
Otwarcie plenerowej wystawy odbędzie się 5 października 2009 r. o godz. 17.30 na płycie Rynku Podgórskiego. Równocześnie uruchomiona zostanie strona internetowa projektu: www.1939.podgorze.pl. Zainteresowani znajdą na niej wszystkie relacje i fotografie osób, które stały się bohaterami wystawy.
Od 21 września 2009 r. na Rynku Głównym w Krakowie oglądać można wystawę fotografii Łukasza Trzcińskiego, opatrzonych komentarzem Wojciecha Nowickiego, pt. Nowa Europa. Krajobraz przemian 20 lat po upadku komunizmu. Obrazy te (w komplecie zaprezentowane w Galerii Camelot) pokazują współczesne oblicze krajów, które mimo ogromnych przemian ostatnich dwudziestu lat, wciąż pełne są śladów dawnej epoki.
Pewna starsza Pani, która oglądała zdjęcia i z uwagą czytała wszystkie komentarze, zapytana, co sądzi o wystawie, powiedziała:
Od pięćdziesięciu lat mieszkam w Londynie, w Polsce jestem po raz trzeci. Trochę podróżowałam po Europie, ale zawsze, kiedy człowiek jedzie na wakacje, to ogląda miejsca zadbane, nigdy nie patrzy na prawdziwy świat. I teraz, gdy na to patrzę, nawet zdjęcia z Polski, z Nowej Huty są takie smutne! Same fotografie bardzo wyjątkowe, ale atmosfera przytłaczająca. Aż trudno uwierzyć, że te kraje, należące dziś do Europy, wciąż tak wyglądają.
Wystawa pozostanie na Rynku do 9 października 2009 r.
