Były odważne i o milowy krok wyprzedzały epokę, w której żyły, dlaczego więc tak mało o nich wiemy, dlaczego jest tak znikoma liczba źródeł na temat kobiet podróżniczek?
Na to i wiele innych pytań próbowały odpowiedzieć uczestniczki kolejnego spotkania w ramach Czytelni dla Kobiet, które odbyło się 10 sierpnia w kawiarni Massolit Books & Cafe.
Podczas tego spotkania można było poznać imiona nie tylko polskich podróżniczek i badaczek, ale również podzielić się własnymi spostrzeżeniami i doświadczeniami. Dyskusję rozpoczęto od przywołania nazwiska Ludwiki Ciechanowieckiej, reporterki i podróżniczki, której istnienie podawane jest w wątpliwość ze względu na brak danych biograficznych. Na początku XX wieku odbyła ona podróż po Afryce Północnej, mało uczęszczanymi szlakami. Kolejną omawianą postacią była Jadwiga Toeplitz-Mrozowska, jedna z bohaterek I tomu „Krakowskiego Szlaku Kobiet. Przewodniczki po Krakowie emancypantek”, znana przede wszystkim jako aktorka, mniej natomiast jako podróżniczka. Mało kto wie, że jej imię nosi przełęcz w paśmie górskim Kurtaku na Pamirze.
Kobietami podróżniczkami były również żony dyplomatów, były to kobiety wykształcone, znające języki obce, w pewnym stopniu uprzywilejowane i mogące sobie pozwolić na tak dalekie wyprawy. Zaznaczyć trzeba również fakt, iż w latach, o których była mowa, kobietom trudno było podejmować podróże. Dlatego też bardzo często robiły to w męskim przebraniu, po to, by czuć się swobodniej i bezpieczniej.
W drugiej części spotkania był czas na podzielenie się z innymi uczestniczkami swoimi doświadczeniami związanymi z podróżami, zarówno tymi bliskimi, jak i dalekimi. Rozmawiano o celach oraz motywach podróży, wspominano również szlaki matek i babek, dyskusja została oprawiona pięknymi zdjęciami z wypraw odbytych przez uczestniczki.
WchodzAi??c ze sAi??onecznego dziedziAi??ca Zamku KrA?lewskiego na Wawelu do pogrAi??A?onych w ciemnoAi??ciach sal wystawowych, stajemy przed historiAi?? ai??znajwiAi??kszej bitwyai??? XV-wiecznej Europy. We wstAi??pie do wystawy zostajemy poinformowani, A?e ai??zwielkie pobicieai???, jak zwykAi??o siAi?? okreAi??laAi?? wydarzenie na polach grunwaldzkich 15 lipca 1410 r., rozpoczAi??Ai??o najAi??wietniejszAi?? epokAi?? w dziejach Polski.
W pierwszej czAi??Ai??ci przestrzeni wystawienniczej obok szczegA?Ai??owych planA?w przebiegu bitwy, spoglAi??dajAi?? na widza dostojne postacie krA?la WAi??adysAi??awa JagieAi??Ai??y i KsiAi??cia Witolda ai??i?? bohaterA?w wojny z KrzyA?akami.
IdAi??c zgodnie z planem wystawy, przechodzimy do sali poAi??wiAi??conej pierwszym ksiAi??A?kowym publikacjom drzeworytniczych reprodukcji chorAi??gwi krzyA?ackich (ai??zBanderia Prutenorumai??? Jana DAi??ugosza; ai??zHerby Rycerstwa Polskiegoai??? Bartosza Paprockiego). Na Ai??cianach tego nieduA?ego pomieszczenia zostaAi??y umieszczone gigantyczne reprodukcje fotografii upamiAi??tniajAi??cych m.in. wprowadzenie chorAi??gwi do Zamku w Malborku w 1940 roku.
W kolejnej sali zwiedzajAi??cy zapoznaje siAi?? ze znakami zwyciAi??stwa i znakami klAi??ski wojny. WAi??rA?d prezentowanych dzieAi?? zachwycajAi?? zrekonstruowane chorAi??gwie KrzyA?ackie, ktA?re unoszAi?? tuA? pod sklepieniem. NiewAi??tpliwym znakiem zwyciAi??stwa polskiego orAi??A?a jest prezentowany na wystawie akt I Pokoju ToruAi??skiego. DuA?ym zainteresowaniem wAi??rA?d zwiedzajAi??cych cieszyAi?? siAi?? tekst Bogurodzicy Wielkopolskiej, pieAi??ni ktA?ra zabrzmiaAi??a tuA? przed bitwAi?? grunwaldzkAi??.
Po przekroczeniu progu nastAi??pnej sali, naszym oczom ukazuje siAi?? sarkofag WAi??adysAi??awa JagieAi??Ai??y (gipsowy odlew) z rekonstrukcjAi?? niezachowanych napisA?w, ktA?re miaAi??y byAi??, zgodnie z rozkazem Zygmunta I, umieszczone na kracie grobu krA?la.
WystawAi?? koAi??czy prezentacja malarskich i plastycznych interpretacji zwyciAi??stwa nad KrzyA?akami (ai??zHoAi??d Pruskiai??? ai??i?? autorstwa Jana Matejki, ai??zBitwa pod Grunwaldemai??? (obraz ai??i?? diorama) autorstwa Tadeusza Popiela i Zygmunta Rozwadowskiego).
Wystawa ai??zNa znak Ai??wietnego zwyciAi??stwaai??? dziAi??ki swojej logicznej konstrukcji, wieloaspektowoAi??ci prezentowanych eksponatA?w zasAi??uguje na sAi??owa uznania. Historia bitwy grunwaldzkiej jest pasjonujAi??ca, polecam gorAi??co poddanie siAi?? jej wirowi.
13 sierpnia 2010 r. odbędzie się pierwszy z cyklu czterech cotygodniowych koncertów Bal u Pana Boga, które Joanna Słowińska i Jarosław Bester zagrają dla małopolskiej publiczności w ramach programu „Warto pamiętać”.
Koncerty upamiętnią 30. rocznicę powstania Solidarności – największego w dziejach Polski masowego zrywu wolnościowego, który utorował drogę do upadku bloku wschodniego.
Duet zagrał ten koncert premierowo wiosną w Poznaniu. O wydarzeniu można przeczytać w poznańskim dodatku do „Gazety Wyborczej” „Co jest grane”.
Koncerty zaplanowane w ramach „Warto pamiętać”:
NOWY SĄCZ
Ratusz / Rynek 1 – 13.08.2010 / godz. 19.00
TARNÓW
Zamek w Dębnie / 32-852 Dębno – 20.08.2010 / godz. 19.00
ZAKOPANE
Panoramika Grand Hotel Nosalowy Dwór /ul. O. Balzera 21d, Zakopane –
27.08.2010 / godz. 20.00
KRAKÓW
PWST Scena im. St. Wyspiańskiego / ul. Straszewskiego 22 – 10.09.2010 / godz. 20.00
Fundacja PrzestrzeAi?? Kobiet serdecznie zaprasza na trzecie spotkanie w Czytelni dla Kobiet, ktA?ra powstaAi??a jako spadkobierczyni i kontynuatorka krakowskiej instytucji edukacyjnej dla kobiet, dziaAi??ajAi??cej na przeAi??omie XIX i XX wieku pod tAi?? samAi?? nazwAi??. PatronkAi?? wspA?Ai??czesnej Czytelni dla Kobiet jest Marcelina Kulikowska ai??i?? wybitna poetka, reporterka, emancypantka i pedagoA?ka, ktA?rej 100. rocznicAi?? Ai??mierci obchodzimy w tym roku.
Organizujemy comiesiAi??czne spotkania w Czytelni, do udziaAi??u w ktA?rych zapraszamy kobiety rA?A?nych pokoleAi??. Zgodnie z zamiarem naszych PrzodkiAi??, Czytelnia dla Kobiet jest przestrzeniAi?? do dyskusji i wymiany doAi??wiadczeAi??. Poruszamy tematy zwiAi??zane z dorobkiem krakowskich dziaAi??aczek na rzecz edukacji kobiet, przekazywaniem historii i znaczeniem uczenia siAi?? (z) historii oraz tematy zaproponowane przez uczestniczki spotkaAi??.
Podczas trzeciego spotkania porozmawiamy o podrA?A?ach kobiet oraz o kobietach w podrA?A?y. Zapraszamy serdecznie do przyniesienia ze sobAi?? zdjAi??Ai?? ze swoich podrA?A?y oraz wypraw swoich PrzodkiAi??, zapraszamy do snucia podrA?A?niczych opowieAi??ci, wspomnieAi?? oraz dyskusji!
Stoisko małopolskie stanęło w części historycznej, w Alei Rzemieślników i Wyrobników. Stylizowany na średniowieczny, kram wyraźnie odróżniał się od pozostałych i stanowił główny punkt aprowizacyjny dla rycerstwa oraz turystów. Rozdano łącznie 16 tysięcy obwarzanków, częstowano także preclami, miodami i ciasteczkami.
Kram „Małopolskich posiłków” pełnił również funkcję promocyjno-informacyjną – dystrybuowano materiały promocyjne Województwa Małopolskiego: mapki, przewodniki, gadżety.
Obwarzanki były także dystrybuowane po polach Grunwaldu przez nasze hostessy, które konsekwentnie opowiadały, jak to Jagiełło nakazał…
